E264 - JH 13:1-17 - IS JY REGTIG 'N NAVOLGER VAN DIE HERE JESUS?

Mt 16:15-16
As die Here Jesus Sy dissipels vra of hulle weet wie Hy is, antwoord Petrus namens hulle: "U is die Christus, die Seun van die lewende God."
    Hulle het dus geweet dat Jesus die Messias was  -  die Here, die Koning.
    Sekerlik sou hulle baie hieroor nagedink het. En hulle sou verder gedink het: 'n koning het nie net onderdane nie, maar hy het ook helpers, adjudante, 'n kabinet, ministers.
    Sonder twyfel was dit nie vir spek en boontjies dat Hy húlle twaalf uitgekies het om orals saam met Hom te wees nie  -  nou al vir 2 jaar. Dis so duidelik soos daglig  -  vir seker gaan húlle Sy kabinet word as Hy eers die troon oorvat.
    Daar het egter één tergende raaisel oorgebly. In 'n kabinet is daar altyd 'n eerste minister! En wie gaan Jesus vir hierdie hoë amp kies? Hierdie vraag het gewis die ambisie hoog in hulle laat opvlam.

Mt 18:1-4

In die komende dae en weke sou hulle baie getob het oor wie die hoogste pos gaan kry. Sonder twyfel sou hy uit hulle geledere kom!.
    Dan besluit hulle om die Here reguit te vra: "Wie is die belangrikste in die koninkryk van die hemele?"
    Jesus roep dan 'n klein kindjie om by Hom te kom staan. "Wie homself gering ag soos hierdie kindjie, hy is die belangrikste in die koninkryk van die hemel." Trouens, sê Hy, as julle nie verander en soos kindertjies word nie, sal julle nie eers in die koninkryk kom nie  -  wat staan nog die grootste daarin wees.
    Duidelik weet die Here wat in die dissipels se agterkoppe sit. Vandaar hierdie antwoord. Vergeet van die premierskap, sê Hy, maak allereers seker dat julle wel in die koninkryk kom. Dis tog die belangrikste!
    Waarlik, hierdie is 'n uitspraak van die Here Jesus wat ons nie ligtelik durf opneem nie! Maar hiervan verstaan die klompie dissipels niks nie.

Mk 9:33-37

Dis 'n ruk later. Hulle is op pad. Dan kry die dissipels stry oor wie van hulle die belangrikste is.
    In Kapernaum begin die Here hulle dan met groot geduld leer: As iemand die eerste wil wees, moet hy nie omgee om laaste te wees nie. En hy moet bereid wees om almal se dienaar te wees.
    Hier wil die Here dus beklemtoon dat daar in Sy koninkryk 'n baie hoë premie op diensbaarheid gestel word.
    Hy laat dan 'n kindjie tussen hulle staan en sê: "Elkeen wat so 'n kindjie in my Naam ontvang, ontvang My ... ook vir Hom wat My gestuur het." Hierdie is 'n sprekende voorbeeld. Kindertjies gee nie om as grootmense hulle rondstuur nie. Trouens, hulle is baie trots daarop as 'n oom of tannie hulle só vertrou. Selfs meer as vandag het kinders in die wêreld van destyds geen status gehad nie. En allermins het hulle opdragte gegee; nee, hulle het opdragte ontvang. Dit was vir hulle 'n eer om die grootmense se stuurjongens te wees.
    Maar oënskynlik het die dissipels steeds nie verstaan nie  -  want onmiddellik hierna lees ons van nog 'n voorval..

Mt 19:13-15; Mk 10:13-16; Lk 18:15-17

As die mense hulle kindertjies na Jesus toe bring sodat Hy hulle kan aanraak, stamp die dissipels hulle daarteen. Maar Hy sê, nee, Hy wil juis hê die kinders moet na Hom toe kom  -  omdat die koninkryk van God vir mense soos die kinders is. Trouens, dis 'n absolute voorwaarde vir ingang in die koninkryk. Mens wil amper wonder of Jesus homself nie verspreek nie. Of is dit dalk 'n drukfout? Maar, nee, Hy gebruik die voorbeeld weer en weer
    Sonder twyfel stel die Here 'n hoë premie op die voorbeeld van hierdie geen-status-mensies. Hoe moet mens dit vertolk.?
    Die antwoord lê daarin dat Christus se koninkryk 'n andersom koninkryk is. En tipies van hierdie koninkryk is opregtheid en diensbaarheid, asook ongeërgdheid oor kleur en titels en aansien en rykdom. Dis hoe kinders is. Presies só moet ons ook wees. Trouens, ons moet al hoe meer so word. Waarlik, niks is meer strydig met die koninkryk van die hemele as snobisme en ambisie en naywer nie.
    Maar steeds het die dissipels nie verstaan nie. En kennelik het hulle bly wonder wie van hulle nommer een gaan word in die komende koninkryk.

Mt 20:20-28

Dis omtrent ses maande na die vorige insident. Jesus en Sy manne is op pad na Jerusalem (17-19). Sonder twyfel weet hulle: nou gaan die dinge begin gebeur. In die hoofstad gaan die poppe dans!
    Jakobus en Johannes se ma is ook saam met hulle. Sy besef die tyd raak min en sy sal vinnig moet spring. Met ambisie wat in haar brand, gaan sy na Jesus toe. Reguit vra sy vir Hom of haar seuns nommer 1 en 2 in Sy koninkryk kan wees  -  of nog beter, nommer 1a en 1b. Jesus moet darem in gedagte hou dat hulle 'n ryk pa het (Mk 1:20). Nog meer, hulle beweeg lankal reeds saam met Petrus in Jesus se binnekring. En as daar een man is wat sy wil voorspring, is dit die voortvarende Petrus.
    In v.22-23 lees ons hoe Jesus haar antwoord  -  en vir die twee seuns, wat duidelik geweet het wat hulle ma vir die Here gaan vra. Hulle was immers net 'n halftree agter haar, of so lyk dit. Nee, sê die Here , dis Sy Vader se prerogatief om te besluit oor mense se posisie en status eendag in die koninkryk van die hemel.
    Duidelik verstaan die dissipels steeds nie dat prominensie in die koninkryk van Christus uitgemeet word met die maatstok van nederigheid en diensbaarheid. As Hy dus voortgaan om met eindelose geduld hierdie beginsel weer op hulle harte te druk (teen hierdie tyd luister al die dissipels), praat Hy in meer uitdruklike terme as ooit vantevore.     Elkeen wat in Sy koninkryk groot wil wees, moet allermins baasspelerig en grootmeneer wees, maar veeleerder diensbaar by uitnemendheid. Nou draai Jesus nie meer doekies om nie  -  mens moet 'n "dienaar" word (Gr. diakonos, 'n bediende) (v.26). En as jy die eerste wil wees, moet jy almal se "slaaf" wees (Gr. doulos, 'n slaaf) (v.27).
    Onthou, in die antieke wêreld het 'n slaaf geen regte gehad nie; uiters dalk 'n paar voorregte (Lk 17:7-10). Iets soos werksure, byvoordele, vakbonde en waardering het nie bestaan nie.
    Die les van hierdie stukkie interaksie tussen die Here en Sy dissipels kan dus só saamgevat word: Grootheid in die koninkryk word gemeet met die maatstok van diensbaarheid.

Lk 22:24-27

Dis 'n dag voor die kruisiging. Die dissipels is vol afwagting. Hulle ambisie bereik 'n hoogtepunt. In Jerusalem is spanning en druk besig om rondom Jesus op te bou. Iets móét nou begin gebeur!
    Dan ontstaan daar weer 'n gestry tussen die dissipels oor wie van hulle die belangrikste is.
    Baie geduldig leer die Here Jesus weer vir hulle dieselfde les as die vorige kere. Mens kan jou indink hoe elkeen van hulle baie verleë en kop onderstebo na Hom luister: "die belangrikste onder julle moet soos die geringste wees, en die een wat die leier is soos die een wat dien ... Ek is in julle kring soos die een wat dien."

Jh 13:1-17

Daardie selfde aand is Jesus en Sy dissipels in 'n bovertrek saam om die paasmaaltyd te vier. Judas is ook daar, hoewel hy reeds besluit het om Jesus te verraai.
    Eensklaps staan Jesus op, trek Sy bokleed uit en bind 'n handoek om sy lyf vas. Dan gooi Hy water in 'n wasskottel. Die dissipels se oë is vasgenael op Hom en die atmosfeer kan met 'n mes gesny word.
    Die dissipels verstaan maar te goed wat aan die gang is. Mense het destyds sandale gedra. En in daardie dorre wêreld, met sy snuifgetrapte stofpaaie, was jou voete behoorlik vuil teen die tyd dat jy by jou bestemming aangekom het. Dit was dan ook die gebruik dat gaste hulle skoeisel by die voordeur gelos het, om dit eers weer aan te trek as hulle vertrek.
    Aangesien mens toe nie aan 'n tafel gesit het vir ete nie, maar op jou sy en elmboog gelê het, het dit beteken dat jou voete nie ver van die tafelgenoot langs jou se neus af was nie. Daarom was dit gebruik om gaste se voete te was voordat hulle plek inneem by die lae "tafel".
     As 'n gasheer 'n vermoënde man was, sou een van sy slawe die gaste se voete gewas het  -  gewoonlik sy mees junior slaaf, aangesien dit as 'n baie nederige werk geag is. Was daar nie 'n slaaf beskikbaar nie, sou die gasheer óf een van die jonger besoekers die taak verrig het.
    In doodse stilte (kan ek my voorstel) stap Jesus dan na die naaste dissipel toe, kniel by hom, was sy voete, en droog dit rustig af met die handoek. Dan tel Hy die skottel op en beweeg na die volgende dissipel toe. En hoewel Jesus presies weet dat Judas Iskariot op die punt is om Hom te verraai, was Hy ook díé se voete.
    As Hy egter by Petrus kom, reageer die impulsiewe karakter op 'n tipiese manier: "Here, gaan U mý voete was?" "As Ek jou nie was nie, het jy nie deel aan My nie", is Jesus se respons dan. Petrus verstaan kennelik iets van die implikasies van Jesus se woorde en roep gevolglik uit: "Here, dan nie net my voete nie, maar ook my hande en my gesig!" (v. 6-10).
    Uiteindelik voltooi Jesus die sirkel en die dissipels kan die ete met skoon voete nuttig. Nie dat dít op sigself is waaroor dit gegaan het nie. Want dit lyk immers asof die Here self die ete met stofbesmeerde voete genuttig het, want ons lees nie dat iemand Sý voete gewas het nie.
    As die Here Sy bokleed aantrek en weer Sy plek inneem, hou twaalf paar oë Sy elke beweging in doodse stilte dop. "Verstaan julle wat Ek vir julle gedoen het?" (12).
    In v.13 bevestig Jesus Sy gesag om sulke lewensbepalende lering vir hulle te gee. En inderdaad is die opdrag wat Hy nou vir Sy dissipels gaan gee rigtinggewend vir elkeen wat dit ernstig opneem en daarvolgens begin leef.
    Ons vind die opdrag in v.14: "As Ek, wat julle Here en julle Leermeester is, dan julle voete gewas het, behoort julle ook mekaar se voete te was." Die Grieks beklemtoon dat dit nie 'n eenmalige aksie moet wees nie, maar 'n gereelde handeling  -  weer en weer  -  'n lewensgewoonte. Hulle was waarskynlik verras. Miskien het hulle verwag dat Hy sou sê: "As Ek, julle Here, julle voete gewas het, behoort julle nou ook Mý voete te was." Maar wat hulle nog moet leer, is dat 'n mens Hóm dien as jy Sy broers en susters dien.
    In v.15-17 gee Hy die bevel uitdruklik en onmiskenbaar: Hy het vir hulle die voorbeeld gestel en nou gee Hy die opdrag in soveel woorde. Daar kan dus geen misverstand wees nie. En dis 'n sleutel tot 'n lewe van saligheid. En let op hoe Hy afsluit: "As julle hierdie dinge weet, salig is julle as julle dit doen."

Wat sê dit alles vir jou en my?

Natuurlik het hierdie roeping tot diensbaarheid diep en ingrypende implikasies vir elke dissipel van die Here Jesus. En ons sou lank daarmee kon besig wees. Maar kom ons kyk net na die basiese roeping in die algemeen  -  en wat dit vir ons inhou.
    Ons kan aanvaar dat die beginsel van diensbaarheid uiteindelik lewensveranderend in die apostels se harte vasgelê is. Nooit was hulle lewens ooit weer dieselfde nie, veral nie na die vervulling met die Heilige Gees op die Pinksterdag nie. Só radikaal gehoorsaam het hulle hierdie roeping tot diensbaarheid uitgeleef, dat die lewens wat hulle gelei het die wêreldgeskiedenis verander het. En tot vandag toe, tweeduisend jaar later, is hulle name steeds aan dermiljoene mense bekend.
    Waarlik, hulle lewens het volledig opgegaan in diens, in voetewas. Dit het natuurlik 'n bepaalde koers ingeslaan volgens die Here se roeping (dit geld vir elkeen van ons; ons roeping is uniek en persoonlik). Wat hulle betref, kan 'n mens waarlik vra: kan 'n mens jou naaste  -  en uiteraard ook ons Saligmaker  -  meer uitnemend dien, as om die boodskap van die ewige saligheid ver en wyd uit te dra. En dis waarin hierdie manne se lewens hierna volledig opgegaan het, ten spyte van die verskriklike ontbering en lyding wat dit ingehou het. Trouens, een en elkeen van hulle  -  met die uitsondering van Johannes  -  het uiteindelik 'n marteldood gesterf, omdat hulle geweier het om af te sien van hierdie roeping. En wat Johannes betref, het hy so geweldig gely oor sy gehoorsaamheid, dat hy waarskynlik sou verkies het om eerder soos die ander te sterf.
    Ek dink jy sal saamstem, beswaarlik was daar iets in die Here Jesus se opdragte aan Sy dissipels wat Hy sterker beklemtoon het as die roeping tot diensbaarheid.
    En ons vandag, is hierdie roeping werklik ook op ons van toepassing? Vir seker!
    Goed, ons roeping mag anders wees as díé van die apostels. Maar sonder twyfel word een en elkeen van ons wat beweer dat ons navolgers van Christus is, geroep om voetwassers te wees. En onthou, die werkwoordsvorme wat Jesus in v.14-15 gebruik, praat uitdruklik van voortdurende handeling. En al is ons besondere roeping anders, het Jesus en die apostels vir ons gedemonstreer hoe  gehoorsaamheid uitgeleef moet word. Só besig was hulle met die uitnemende, dat hulle nie tyd gehad het vir die belangrike nie  -  om van die irrelevante nie eers te praat nie. Dit was hulle lewenshartstog!
    Sekerlik is geloof in Christus meer fundamenteel as gehoorsaamheid en diensbaarheid. Want dis deur geloof  -  en deur geloof alleen  -  dat ons gered word. Geloof op sigself is egter subjektief en innerlik  -  en as sodanig is geloof onsigbaar. Maar die Bybel leer dat ware saligmakende geloof nie onsigbaar kan bly nie. Dit mond sonder uitsondering uit in gehoorsaamheid en diensbaarheid. En so word geloof dan duidelik sigbaar. Trouens, Jk 2 is duidelik: geloof sonder werke is dood. En op geen wyse kom ware geloof duideliker tot uitdrukking as in 'n lewe van gehoorsame diensbaarheid nie. Omdat die ware kerk dit al vir eeue verstaan, het 'n Latynse spreuk tydens die 16de eeuse reformasie ontstaan: sola fides justificat, sed non fides sola est  -  alleen geloof regverdig, maar nie geloof wat alleen is nie.
    Niemand hoef dus te wonder of hy of sy saligmakende geloof het nie  -  jou lewe wys dit uit. En dis glashelder duidelik!
    Vra jouself dus af en antwoord so eerlik moontlik: Ly ek 'n lewe van liefdesdiens, sonder om ingestel te wees op kompensasie van watter aard ook al? Doen ek dit uit dankbaarheid vir die diensbaarheid van die Here Jesus in my belang, en in gehoorsaamheid aan Hom as my Koning?
    Jou antwoord, mits dit eerlik is, sal vir jou sê of jy gehoorsaam leef al dan nie. Vir die gehoorsames kan ek dan met vrymoedigheid sê: jou lewe dui daarop dat jy waarlik gered is. Vir die ongehoorsames kan ek ongelukkig niks sê nie. Ek het nie die gesag daarvoor nie. Maar wat ek wel kan sê, is dat jy baie seker moet maak of jy inderdaad gered is. Want nêrens, dink ek, gee die Bybel vir 'n ongehoorsame (en wat ongehoorsaam bly) die versekering van redding nie.
                                                                                                           Nico van der Walt

E259 - Rm 5:12-21 - ADAM EN CHRISTUS - die hart van Romeine

Ons het reeds in diepte gekyk na Rm 5:1-11 (E202-E207), waar die apostel oor die vrug van regverdiging skryf. Nou begin hy in 5:12 oënskynlik met 'n totaal ander tema. Dit is so. En tog begin hy die gedeelte met "daarom" (OAV), wat impliseer dat daar 'n verband met die voorafgaande is. Om hierdie verband te verstaan, is belangrik om ons teksgedeelte na behore te vertolk.
    Allereers moet ons in gedagte hou waarmee Paulus in hierdie deel van sy brief besig is. Hy is besig om die ewige sekuriteit van diegene wat geregverdig is op elke denkbare manier in sy lesers se gemoedere vas te lê. Dis die oorhoofse tema.
    Vra ons egter hoe verse 12-21 aan die voorafgaande koppel, is die antwoord nie so eenvoudig nie. Kommentatore verskil. Waarskynlik is die mees bevredigende uitleg die volgende:
    In verse 9-10 word die sekerheid van diegene wat geregverdig is se komende redding uitgespel. Dit staan vas dat ons met God versoen is en "deur die lewe van sy Seun gered sal word" (10b).

Mense word in Christus gered

Toe ons 5:1-11 behandel het, is uitgewys dat dit gaan oor ons lewenseenheid met Christus  -  die fundamentele beginsel van ons redding. Dit is die onwankelbare rotsbodem van ons ewige sekuriteit. Christus het rééds verheerlik opgestaan; dus is die uiteindelike opstanding van diegene wat met Hom verenig is (wat in Hom is) 'n noodwendigheid.
    Hierdie paragraaf is waarskynlik die mees uitgebreide behandeling in die Bybel van die gelowige se organiese lewenseenheid met Christus. Die verband tussen 5:1-11 en 5:12-21 lê dus hierin: Paulus vat die laaste fundamentele gedagte van die vorige paragraaf en vou dit hier vir ons oop.
    Benewens bogenoemde verduidelik die apostel hier ook vir ons die beginsel onderliggend aan sy hele betoog in Rm 1:18-3:20. Hy toon aan dat álle mense, Jode sowel as heidene, skuldig voor God staan en onder Sy toorn verkeer. Hier gee hy vir ons die worteloorsaak van die universele verskynsel van die radikale verdorwenheid van die natuurlike mens.
    Ter wille van duidelikheid moet verstaan word dat die erfsonde twee komponente het: die erfskuld (die ganse mensheid is in Adam skuldig en doemwaardig voor God), en die erfsmet (die sondige natuur waarmee elke mens gebore word  - wat uiteraard aanleiding gee tot eindelose persoonlike sondes in elkeen se lewe).
    As mens die Nuwe Testamentiese geheimenis van ons lewenseenheid met Jesus Christus begin verstaan en na waarde skat, word dit vir jou die mees wonderskone verlossingsmusiek. Niks is grootser as dit, of bring meer verwondering, of bied meer troos en sekuriteit nie. En as jy eers só vasgegryp word, begin jy hierdie waarheid orals in die Nuwe Testament raaklees  -  veral in Paulus se geskrifte. Niks het hom meer gefassineer nie. Oor en oor gebruik hy die uitdrukking "in Christus".
    Dit is dus geen wonder nie dat talle kommentatore hierdie paragraaf as die hoogtepunt van die brief beskou. Anders Nygren sê: "the point where all the lines of (Paul's) thinking converge, both those of the preceding chapters and those of the chapters to follow." Martyn Lloyd-Jones verwys na hierdie gedeelte as "the very heart and centre" van die brief.
    Dis asof die apostel hier met 'n kragtige teleskoop in sowel die verre verlede as in die verre toekoms intuur. En so gee hy vir ons 'n bykans ongeëwenaarde panorama van God se ewige raad en onuitspreeklik kosbare verlossingsplan in Christus. Ja, die ganse mensdom is in die uiterste ellende gedompel deur (in) hulle hoof, Adam. Maar eweneens het 'n nuwe en verloste mensheid ontstaan in Christus Jesus  -  húlle Hoof.

Oorsig oor die paragraaf

Die basiese punt van hierdie 10 verse is dit: soos die ganse mensheid onder God se oordeel verkeer, omdat Adam se sondeskuld aan hulle toegereken word, net so word gelowiges in Christus geregverdig, omdat Sý sondelose geregtigheid aan húlle toegereken word.
    Die onderliggende beginsels van redding en verlorenheid is dus presies dieselfde  -  dis die gevolg van wat 'n Ander, 'n Verteenwoordiger, 'n Verbondshoof, gedoen het!

●    5:12-14: Sonde het in die wêreld ingekom deur die eerste mens, Adam. So het die dood, wat die gevolg is van sonde, na alle mense versprei. Alle mense het op een of ander manier in Adam gesondig. En niemand kan hierdie universele verskynsel van sonde en die dood ontken nie. Dis vaster as die berge.
    Hoewel die apostel sekerlik in die eerste instansie hier aan die liggaamlike dood dink, strek dit vir seker veel verder: dit sluit ook die ewige dood in.

    ○    In 5:13-14 onderbreek Paulus sy argument. Die vergelyking tussen Christus en Adam word in werlikheid eers in v.18 verder gevoer. Eers wil hy sy stelling in v.12 verduidelik  -  'n stelling wat vir die ongelowige tot groot aanstoot is. Sy argument loop só:
    Aangesien sonde die oortreding van 'n wet is, kan daar geen sondeskuld sonder 'n wet wees nie (13).
    Voorts, aangesien alle mense tussen Adam en Moses gesterf het, ook babas (waarop Paulus sinspeel as hy praat van mense wat nie op dieselfde manier as Adam oortree het nie), beteken dit dat almal skuldig was aan die oortreding van een of ander wet (14).
    Hierdie wet kan nie dié van Moses wees nie. Hy het immers toe nog nie geleef nie. Meer nog, aangesien babas nie kan sondig nie, beteken dit verder dat die diepste grond vir daardie mense se skuld ook nie hulle oortreding van die natuurlike wet kan wees nie  -  waarvan Paulus in 2:14-15 praat.
     Daar bly dus net één moontlikheid oor: daardie mense was skuldig op grond van Adam se sonde.
    Hierdie waarheid word oor en oor beklemtoon: deur die oortreding van een het baie gesterf (15); op die oortreding van een het die oordeel gevolg (16); deur die oortreding van een het die dood heerskappy gevoer (17); een oortreding het gelei tot veroordeling vir alle mense (18); baie het deur die ongehoorsaamheid van een mens sondaars geword (19).
    Alle mense is dus ten diepste skuldig te wyte aan één man se sonde  -  selfs nog voordat hulle
baie persoonlike sondes daarby gevoeg is.

    ○    In v.14b word Adam 'n "voorbeeld" van Christus genoem (OAV). Wat bedoel Paulus daarmee?
    Soos wat Adam die hoof en verteenwoordiger is van die ganse mensheid wat uit hom voortgekom het, so is Christus die hoof en verteenwoordiger van diegene wat deur 'n ware geloof met Hóm verenig is. Die een se sonde het vir sy afstammelinge die dood gebring; die ander se geregtigheid het vir Sý mense die lewe gebring.

●    5:15-17

Voordat Paulus voortgaan met die vergelyking tussen Adam en Christus, wil hy alle misverstande uit die weg ruim. Ja, daar is 'n wonderlike parallel tussen Adam en Christus, maar tog is daar ook radikale verskille tussen hulle. Waar die gevolge van Adam se sonde skrikwekkend negatief is, is die gevolge van Christus se gehoorsaamheid onuitspreeklik heerlik. Nog meer, dit het nie bloot die effekte van die sondeval kom ophef nie, dit het baie, baie verder gegaan as dit  -  dis veel "oorvloediger" (15).
    Gelowiges ontvang 'n "oorvloed van genade" (17). Christus se middelaarswerk maak voorsiening vir die vergiffenis van al ons persoonlike sondes ("baie oortredings" - 16). Nog meer, dit bring nie net vergiffenis nie, dit maak dit ook vir God moontlik om ons "die gawe van die geregtigheid" te skenk (Gr. 17, OAV). En nóg meer, teenoor die voortgaande mislukking van Adam se nageslag, "heers" diegene in Christus "in die lewe." (17, OAV).
    Ons leie  -  in God se kluis  -  wat van hoek tot kant bekrap was met groteske verhale van tragiese mislukking, afstootlike sonde en verdoemende skuld, is nou nie net skoon gevee nie; dis vol geskryf met verhewe getuienisse van volmaakte en heilige gehoorsaamheid aan die Here!

●    5:18-19

Die vergelyking waarmee v.12 begin het, word nou uiteindelik voortgesit. Die hoofgedagte van hierdie paragraaf kry ons dus in die eerste vers (12), saam met hierdie twee verse: net soos mense veroordeel word op grond van die toegerekende sondeskuld van Adam, word hulle geregverdig op grond van die toegerekende geregtigheid van Jesus Christus.
    Die NAV mag ons dalk verlei om v.19 verkeerd te verstaan (baie het deur die ongehoorsaamheid van een mens "sondaars geword"). Die OAV waak teen so 'n mistasting met sy gebruik van "gestel".
    Die betrokke werkwoord word twee keer in v.19 gebruik. Basies beteken dit om formeel in 'n definitiewe kategorie geplaas te word. In hierdie geval is daar twee kategorieë: die van sondaars en die van regverdiges. Dis 'n handeling van juridiese of wetlike aard. Dikwels word dit ook gebruik as iemand in 'n posisie van gesag aangestel word  -  soos 'n regter (Hd 7:27, 35), of 'n goewerneur (Hd 7:10). Dit word ook gebruik vir die bevestiging of ordening van diakens en priesters ("aanstel", in Hd 6:3; Hb 5:1; 7:28; 8:3).
    Die punt wat ons dus goed moet verstaan, is dat dit nie hier gaan oor 'n morele verandering nie, maar oor 'n verandering in wetlike en objektiewe status. In Adam is baie sondig en skuldig; in Christus is baie regverdig en onskuldig.
    Dis waarom Paulus so dikwels die woord "toereken" in hierdie verband gebruik (vgl. Rm 4 waar dit 11 keer voorkom). Ook dit is 'n formele en wetlike term, en dui basies op 'n inskrywing in 'n rekeningeboek ‒ om te debiteer of te krediteer.

●    5:20-21

Hier klaar Paulus 'n moontlike misverstand in sy lesers se gemoedere op. Tussen Adam en Christus het Moses gekom; hoe pas die wet in die prentjie?
    Anders as wat baie dink, het God nie die wet gegee as morele leer waarteen mense na die saligheid moet opklim nie. Die teendeel is waar (5:20a). Nee, die wet is bloot gegee om sonde te definiëer en uit te lig. En, natuurlik, hoe beter mens die sondigheid van sonde sien, hoe meer waardeer jy genade. En tot daardie mate het dit Godvererende vrug in ons lewens.
    Paulus sluit dan hierdie grootse gedeelte af deur net weer te herinner dat alles in en deur Jesus Christus gebeur.

Slot

Duideliker as enige ander plek in die Bybel onderstreep hierdie paragraaf dat God na die ganse mensheid deur die eeue kyk as ingedeel onder twee hoofde  -  Adam, wat die dood gebring het, en Christus, wat die lewe gebring het. Niemand het dit beter raakgevat as die ou Puritein, Thomas Goodwin (1600-1680) nie:

    There are but two men standing before God, Adam and Christ  -  and between them these two men have all other men hanging from their girdles.

    God het nog altyd met die mens gewerk deur 'n verteenwoordigende verbondshoof. Die geskiedenis van die wêreld kan saamgevat word in wat as gevolg van Adam se optrede gebeur het  -  én as gevolg van wat Jesus Christus gedoen het en steeds doen.
    Die heel diepste probleem van enige mens is nie sy of haar persoonlike sondes nie. Dis selfs nie sy sondige natuur nie. Die mees fundamentele probleem van die mens  -  van elke mens  -  reeds vanaf geboorte, trouens, vanaf ontvangenis (want ook ongebore baba's kan sterf), is die erfskuld. Elke mens word gebore as deel van 'n gevalle mensheid in Adam en onder God se verwerpende toorn. Daar is maar één oplossing  -  Jesus Christus, wat Sy lewe gegee het vir baie (ook ongebore baba's).
    Ons wat met Jesus Christus deur 'n ware geloof verenig is, moet verstaan dat ons nie net as individue vergewe en regverdig verklaar is nie  -  wonderlik soos dit is  -  maar ons het deel geword van die nuwe mensheid; trouens, van die nuwe skepping in Christus (Ef 2:15). Die mens Christus Jesus is die Hoof daarvan. Hy is die eerste onder baie broers en susters.
    Mense wat aanstoot neem aan die Bybelse openbaring oor die erfsonde, veral die erfskuld  -  omdat dit kwansuis onregverdig sou wees dat soveel miljoene mense te wyte aan één man se sonde moet ly  -  is kortsigtig en dwaas. Want só trek hulle 'n minagtende streep deur die mees fundamentele beginsel van hulle enigste hoop op redding.
    As alle mense dan deur hulle stamvader, Adam, in ellende gedompel is, ontvang een en elkeen wat gered word dit eweneens op grond van húlle Verbondshoof se verdienste  -  en op grond daarvan alleen.
    En met Hóm word 'n sondaar net deur die geloof verenig!
                                                                                                             Nico van der Walt