E-PREEK No.167 - Op 22:17 : DIE BYBEL SE VYFDE LAASTE VERS

Die Gees en die bruid sê: "Kom!" En elkeen wat dit hoor, moet sê: "Kom!" En elkeen wat dors het, moet kom; elkeen wat die water van die lewe wil hê moet dit kom kry, verniet! (Op 22:17).

DIE EERSTE HELFTE VAN DIE VERS KAN OP TWEE MANIERE VERSTAAN WORD. Sommige Skrifverklaarders vertolk dit as 'n roepe tot Jesus Christus om terug te keer en Sy volk te kom beloon. Sekerlik maak so 'n beskouing baie sin in die konteks (22:12, 20). Ander lees dit as 'n oproep wat gerig word tot 'n verlore wêreld - as met ander woorde 'n evangelistiese uitnodiging.
Vir my lyk laasgenoemde vertolking die voor die hand liggende. Sonder twyfel is die tweede helfte van die vers gerig tot dorstige sondaars om die water van die lewe te kom drink - en duidelik beheers dit die eerste helfte. Binne die groter konteks is die implikasie dan duidelik: Jesus Christus kom vir seker terug, en wanneer dit gebeur sal dit te laat wees vir regmaak met God. Maar tot tyd en wyl staan die deur nog oop vir elkeen wat dors is om die water van die lewe te kom drink.

Openbaring se Groot Opdrag

Mens sou kon sê dat al vier die Evangelies, asook Handelinge, 'n Groot Opdrag bevat - 'n bevel van die Here Jesus aan Sy dissipels om die gevalle wêreld te evangeliseer (Mt 28:18-20; Mk 16:15-18; Lk 24:45-49; Jh 21:21-23; Hd 1:7-8). Ons teks is die Openbaringboek se Groot Opdrag! (vgl ook 21:6-7).
Die uitnodiging, oftewel bevel, word gerig deur "die Gees" - die Heilige Gees. Dit word ook gerig deur "die bruid" - sonder twyfel die gemeente van Christus. Maar, in die lig van die res van die Bybel, kan ons met stelligheid sê dat hulle nie apart werk nie. Die Gees werk deur die bruid - soos feitlik altyd. Beide is aktief betrokke. En nooit kan die gemeente sy verantwoordelikheid systap nie.
Die vers gaan dan betekenisvol verder. Elkeen wat gehoor gee aan die uitnodiging, word onmiddellik self ook 'n draer van presies dieselfde uitnodiging. Terwyl daar 'n verskeidenheid van gawes en roepinge in die gemeente is, staan dit soos 'n paal bo water dat elke lid van die liggaam op een of ander manier by die uitdra van die evangelie betrokke moet wees. Het jy dus die uitnodiging aanvaar? Hier is jou marsbevel!

Die uitnodiging

Die water van die lewe
Water is 'n lewensnoodsaaklikheid. Daarom word dit dikwels in die Bybel gebruik as simbool vir God se seën en die ewige lewe. Sonder twyfel dui dit hier op laasgenoemde. En dis 'n gawe van die Een wat genoem word die Alfa en die Omega (21:6).

Dis 'n oop uitnodiging - gerig aan elkeen

Hoewel die oorspronklike taal nie die woord "elkeen" het nie (die OAV is 'n letterlike vertaling), vat die NAV wel die idee vas. Dis 'n oop uitnodiging gerig tot almal wat dors het - ongeag wie dit is. Die NIV beklemtoon ook die gedagte: "Whoever is thirsty ... whoever wishes ..."
Terwyl die Bybel glashelder duidelik en skaamteloos is oor die feit van die uitverkiesing en die toegespitse versoeningswerk van Christus, mag ons nooit huiwer om hierdie evangelie-uitnodiging tot alle mense te rig nie. Per slot van rekening is dit nie aan ons geopenbaar wie die uitverkorenes is nie. Wat ons wel weet, is dat die Here mense red vanuit elke denkbare kategorie op aarde. En aangesien Hy middellik werk (Hy gebruik ons as instrumente), moet ons diegene wat die Vader aan die Seun toevertrou het en nog nie met Hom verenig is nie, oraloor gaan soek en uitsnuffel. Hoe sal ons weet wie hulle is? Ons sal die realiteit van die uitverkiesing in mense se lewens herken wanneer hulle positief op hierdie uitnodiging - wat ons tot almal rig - reageer en die water van die lewe met diep teue drink en bly drink. Want sonder die inisiatiefnemende werk van die Gees (wat middellik déúr ons uitnodiging werk), kry niemand ooit híérdie dors nie. En só werk Hy net in die uitverkorenes (Hd 13:48; 18:9-11; Rm 10:13-17).

Die water van die lewe is gratis

Die woord wat met "verniet" vertaal word is nou verwant aan die Griekse woord vir 'n geskenk. Letterlik beteken dit sonder oorsaak (vgl. Jh 15:25). Die water word dus gegee sonder enige aanleidende oorsaak in die ontvanger. Mens hoef nie daarvoor te kwalifiseer nie. Verdienste is nie ter sprake nie. Dis verniet, kosteloos, gratis!
Hierdie uitnodiging het al in die Ou Testament gegeld. Let op hoe sterk Jesaja die feit beklemtoon dat dit gratis is: "Kom, almal wat dors is, kom na die water toe, selfs ook die wat nie geld het nie, kom, koop en eet; ja, kom, koop sonder geld en sonder om te betaal, wyn en melk ..." (55:1-3).

Vier werkwoorde

Hierdie uitnodiging bevat in die oorspronklike taal vier kardinaal belangrike werkwoorde: om dors te hê; om te wil; om te kom; om te vat. Hierdie begrippe impliseer nie enige verdienste nie, maar beskryf bloot die toestand van 'n opregte hart en die optrede van ware geloof. Hiersonder stel mens gewoon nie belang in die water van die lewe nie. As mens nie dors is nie, drink jy nie water nie. En as jy wel sou drink, sit die lewegewende krag nie in wat jy doen nie, maar in die water.
Die gelykenis van die verlore seun illustreer pragtig hoe hierdie werkwoorde in iemand se lewe tot uitdrukking kom (Lk 15:11-24).

# So 'n persoon het dors. Dit dui op 'n diep begeerte; 'n bewussyn van verlorenheid; 'n verlange na redding en vrede met God. Dit lê dus op 'n meer emosionele vlak (vgl. Mt 5:6). So 'n maerte in die siel kan reddende geloof soms vir 'n lang tyd voorafgaan - totdat dit onhoudbaar raak.
Dis die verlore seun se verlange huis toe.

# So 'n persoon wil. Die begrip dui op 'n besliste voorneme en 'n doelgerigte besluit (Gr. thelo). Dit lê meer op 'n verstandelike vlak. Dit gaan oor denke, oorweging, keuse en besluitneming.
Die verlore seun het nie net verlang nie, hy het tot 'n definitiewe besluit gekom om klaar te maak met sonde, sy rug eens en vir altyd op die varkhok te draai, en terug te gaan na sy pa toe.

# So 'n persoon kom. Hy verskyn in nederige bankrotskap voor die Here om die saak uit te maak.
Die verlore seun het nie net besluit nie; hy het inderdaad opgestaan en na sy vader toe gegaan. Dis die bewys dat sy aanvanklike besluit ernstig en opreg was - dat hy besigheid bedoel het.
Hierdie is 'n intens persoonlike saak en die grootste gedeelte van die ontmoeting - indien nie in sy geheel nie - sal normaalweg in afsondering en privaatheid plaasvind. Dis 'n saak tussen 'n persoon en die Here alleen. Die tydsduur is nie belangrik nie. Wat wel belangrik is, is dat die transaksie deeglik en finaal sal wees. Berou, belydenis, oorgawe, toewyding en dikwels trane, is tipies van ware bekerings. In elk geval is dit níé 'n ligtelike formaliteit volgens 'n simplistiese en goedkoop formuletjie nie - 'n vinnige en onfeilbare bid-agter-my-aan worsmasjien nie. Maar laat ek dadelik byvoeg, dit beteken nie dat mense nie soms ook só tot redding kom nie. Dit gaan immers nie oor die uiterlike nie, maar oor die innerlike hartsgesteldheid. Maar waarteen wel ernstig gewaarsku moet word, is evangelisasiemetodes waarin hierdie praktyk die tipiese is. Dit maak mense maklik wys dat hulle gered is, terwyl daar dikwels - gewoonlik - geen egtheid in sit nie. As hulle dan later agterkom dat niks verander het nie, laat dit hulle ontnugter en immuniseer dit hulle teen die evangelie. Hierdie is 'n praktyk wat oor die afgelope eeu of twee oneindig baie skade gedoen het.

# So 'n persoon neem die water (OAV). Hy drink dit dus. Hy omhels God se genadegawe in Christus. Hy werp homself op die Here se beloftes in die evangelie. Ook dit is 'n intens persoonlike saak. Dit is 'n transaksie, 'n verbondsvasmaking tussen 'n mens en die lewende God.
Die verlore seun was wel bereid om net 'n huurling vir sy pa te wees, maar toe hy sy vergewende liefde sien, het hy homself in sy pa se omhelsing gewerp en hom in sy gemeenskap en geskenke verlustig.

'n Lewensbelangrike kwalifikasie

'n Lewensbelangrike kwalifikasie is egter nog uitstaande. Luister na 1Kor 10:4, na aanleiding van Eks 17:1-7 en Num 20:1-13: "... hulle (Israel in die woestyn) het gedrink uit 'n geestelike rots wat met hulle saamgegaan het. Die rots was Christus." Sien jy dit? Die Here Jesus Christus, en Hy alleen is die lewensbron. Daarom kan Hy vir die Samaritaanse vrou sê, "... wie van die water gedrink het wat Ek hom sal gee, sal in alle ewigheid nooit dors kry nie" (Jh 4:13-14).
Die geloof wat instrumenteel is in redding vertrou algeheel in Christus en Sy middelaarskap. Dis om jou oë op Hóm vas te nael, om in Hóm te skuil, om aan Hóm te hang met jou volle gewig - vir lewe en dood, vir tyd en ewigheid.

Al vier werkwoorde is nodig

Ten slotte net hierdie kardinaal belangrike opmerking: die vier werkwoorde hierbo is 'n werklikheid in elkeen wat gered word - nie net een, of twee, of drie daarvan nie! En vir seker moet mens by drink uitkom. Mens kan langs 'n borrelende fontein van dors versmag as jy nie die water drink nie. En uiteraard, 'n ware gelowige kry nooit klaar gedrink nie. Christenskap is nie ten diepste om op 'n hoër morele peil as ander mense te leef nie, dis om weer en weer, en weer en weer, diep teue te drink van die lewenswater wat uit Christus vloei.

Twee baie belangrike vrae

# Is jy met God versoen in Christus? Het jy die water van die lewe gedrink, en sluk jy steeds dag na dag diep teue daarvan? Maak seker jy bluf jouself nie. Hoe sal jy weet? Toets jouself hieraan:
Drie "toe's" kenmerk egte, reddende geloof.
Jy het God se beloftes in Jesus Christus as Groot Profeet vir jouself toegeëien.
Jy het jouself aan Jesus Christus as Groot Hoëpriester toevertrou.
Jy het jouself ongekwalifiseerd en lewenslank aan Jesus Christus as Groot Koning toegewy.

# Is jy 'n draer van hierdie uitnodiging in die Bybel se vyfde laaste vers? Jy sê jy is maar 'n sukkelende stamelaar, 'n skaam stotteraar. Luister dan na die Here Jesus se belofte in Jh 7:37-39 en gryp dit vas in die geloof: "As iemand dors het, laat hy na My toe kom en drink! Met die een wat in My glo, is dit soos die Skrif sê 'Strome lewende water sal uit sy binneste vloei.' Hiermee het Hy na die Gees verwys, want die mense wat tot geloof in Hom kom, sou die Gees ontvang."
Goed en wel, sê jy, maar hóé moet ek getuig; hóé lei mens iemand na die Here Jesus toe? Daar is beswaarlik 'n beter en makliker riglyn in die Bybel as hierdie vyfde laaste vers. Werk stapsgewyse met 'n dorstige deur die vier werkwoorde, en gou-gou sal hy of sy weet hoe om in Christus in te vlug.

Nico van der Walt

E-PREEK No.100 - Gl 1:6-10 : DAAR IS NET EEN EVANGELIE

ANDERS AS SY GEWOONTE, BEGIN PAULUS HIERDIE BRIEF MET 'N SKERP VERMANING. Waarom sy ontsteltenis? Wat in Galasië aangaan, bedreig sy werk, hulle geloof en saligheid, die voortbestaan van die gemeentes, en - ergste van alles - die suiwerheid en voortgang van die evangelie.
Ook vir ons is dit van lewensbelang om noukeurig ag te slaan op hierdie verse. Ons mag eenvoudig nie hier mistas nie.

Die Galasiërs se ontrouheid

# Paulus spreek sy verbasing uit oor sy lesers se afvalligheid (v.6). Die Grieks dui op 'n verplasing van lojaliteit - soos soldate wat dros, of 'n politikus wat na 'n ander party oorloop. Die Galasiërs is besig om 'n "ander evangelie" (v.6) aan te neem!

# As Paulus van 'n ander evangelie praat, impliseer dit dat daar 'n ware evangelie is. Wat is dit? Hierdie ware evangelie word aan twee dinge geken: sy oorsprong en sy inhoud.
Die ware evangelie het 'n baie spesifieke oorsprong. Dis die evangelie wat die geïnspireerde apostels verkondig het - die een wat in die Nuwe Testament uiteengesit word. Niks anders nie! Selfs 'n engel uit die hemel het nie die gesag om dit aan te pas nie. Hoeveel te minder enige mens! (v.8).
Watter evangelie kry ons by die apostels? Oor en oor word beklemtoon: die inhoud daarvan het 3 onmisbare fokuspunte:

* Een, sondaars word uit vrye genade alleen gered! (o.a. Hd 20:24; Rm 3:24; 11:6; Ef 2:5, 8-9).

* Twee, sondaars word op grond van Christus se verdienste alleen gered! (o.a. Jh 14:6; Hd 4:12; Rm 5:8; Gl 1:4; 3:13; 1Tm 2:5-6).

* Drie, sondaars word deur geloof alleen gered! (o.a. Rm 1:16-17; 3:22,28; Gl 2:16; 3:7; Ef 2:8)

# Waar kom die Galasiërs aan hierdie ander evangelie? Hulle is "betower" (3:1, OAV) deur die Judaïste. Dit was Jode wat gesê het hulle is volgelinge van Jesus, maar wat voortgesette onderhouding van Ou Testamentiese seremonies - veral die besnydenis - as noodsaaklik vir redding verkondig het (Hd 15:1).
Let op, Judaïste en hulle moderne eweknieë ontken nie die noodsaak van Christus se versoeningswerk nie. Maar hulle glo nie dis genoegsaam nie. By Christus se verdienste moet die mens s'n gevoeg word: God het Sy deel in Christus gedoen; nou is dit die mens se beurt!

Die vrug van dwaalleer

# Die Judaïste "verdraai" (v.7) die evangelie van Christus. Die woord dui op 'n omdraai van iets - om dit agterstevoor te draai. Die woordkeuse is in die kol. Die evangelie sê: eers redding, dan volg werke. Die Judaïste leer: eers werke, dan volg redding.

# Hierdie dwaalleer veroorsaak "verwarring" (v.7) by die Galasiërs. Die bepaalde werkwoord beteken om heen en weer te skud. Die dwaling maak hulle dus deurmekaar; dit krap hulle om. Dwaalleer bring nie net verwarring in denke nie, maar ook in verhoudinge. Dit ruk uitmekaar! Die teendeel is egter ook waar: evangeliewaarheid en suiwer leer bring begripsklarigheid, koersvastheid en hartseenheid.

Paulus se reaksie

# Paulus is geweldig ontsteld en verontwaardig. Twee keer roep hy oor so 'n dwaalleraar uit: "die vloek van God sal hom tref!" (v.8,9).
In die Griekse vertaling van die Ou Testament (die Septuaginta, van so twee, drie eeue voor Christus) word die bepaalde woord (Gr. anathema) gebruik vir die uitoefening van die banvloek - om in opdrag van God alles dood te maak wat lewe.
Paulus se uitroep kom dus hierop neer: Laat die banvloek van God hom tref! Mag so 'n leraar sterf!

# Waarom voel die apostel so sterk oor die saak?
Eerstens, die eer van Christus is op die spel. Die Judaïste se boodskap impliseer dat Christus se werk onvoldoende was - dat mense dit moet aanvul. In 1Tm 1:11 word gepraat van "die evangelie van die heerlikheid van die goeie God." In die evangelie word die heerlikheid van God dus gesien. Doen die evangelie geweld aan, en jy tas God se heerlikheid aan. En dit is geen geringe saak nie. Dis immers waaroor die hele verlossingsplan ten diepste gaan (Rm 9:20-24; Ef 2:7). Daarin sien ons attribute van God wat andersins onmoontlik sou wees - onder meer Sy liefde, Sy genade en Sy trou!
Tweedens, om aan die evangelie van God se vrye genade in Christus te peuter, is 'n veragtelike belediging vir Hom! Wie sal dit waag om 'n Rembrandt met 'n garage-kwas te dokter? Hoeveel te minder durf ons die evangelie verwater? Nee, laat dit maar 'n aanstoot vir die godsdienstiges wees, en onsin vir die ongelowiges (1Kor 1:23) - hulle wat die krag van die evangelie ken, sal die ware evangelie kompromieloos bly verkondig!
Derdens, die redding van mense is op die spel. Die Judaïste se dwaling is veel meer as 'n denkfout, 'n teologiese mistasting. Dis 'n fatale kettery! Waarom? Dis 'n rugdraai op "God wat julle ... geroep het" (v.6). Om die evangelie van God se vrye genade te versaak, is om die God van genade te versaak! In Gl 5:2-4 word dit uitdruklik gesê. Wie homself nog laat besny omdat hy dink dít sal hom vir God aanvaarbaar maak, sal die teenoorgestelde bereik: hy sal nié gered word nie! Christus het vir hom "geen betekenis" nie; hy het sy "band met Christus verbreek"; hy het "die genade van God verbeur". Daar bly gevolglik vir hom net een reddingsalternatief oor: "om die hele wet van Moses te onderhou" (v.3). In beginsel is dit makliker om só gered te word as deur Christus plus werke. Want dít sal God in der ewigheid nie aanvaar nie.

Wat sê dit alles vir ons?

1. Daar is net één evangelie.
In v.6-7 gebruik Paulus twee betekenisvolle woorde. Beide word met "ander" vertaal: die Galasiërs word verlei om 'n ander evangelie aan te neem; tog is daar geen ander evangelie nie.
In die eerste geval word die Griekse woord, heteros, gebruik. Dit dui op iets anders - van 'n ander aard. Dis kwalitatief anders. Dis verskillend. Die NASB vertaal dit met "different".
In die tweede geval word allos gebruik. Dit dui op iets anders, maar van dieselfde soort. Essensiëel verskil twee dinge nie van mekaar nie - dis bloot alternatiewe. Hier vertaal die NASB met "another".
Die Judaïste se evangelie verskil dus wesentlik van die ware evangelie! Húlle evangelie en dié van die apostels is dus nie twee legitieme alternatiewe nie. Dis nie twee ewe geldige roetes na God toe nie.
Jy kan nie die ware evangelie aanpas, sonder om dit te vernietig nie - met katastrofiese gevolge.
Ons móét predikers en hulle evangelie beoordeel! En onthou: die status, geleerdheid en begaafdheid van die boodskapper waarmerk nie 'n boodskap nie; die wáárheid van die boodskap waarmerk die boodskapper. Preek hy onverwaterde Nuwe Testamentiese openbaring of nie? Preek hy die boodskap van God se vrye genade in Christus alleen - wat slegs deur geloof in besit gekry word? Wie 'n ander evangelie as hierdie verkondig, plaas homself onder die banvloek van God! Wie 'n ander evangelie as hierdie aanneem, maak homself van Christus los en verbeur God se genade!

2. God is die alleenredder - of gladnie.
Die sestiende eeuse Reformasie het besef hoe kardinaal belangrik die evangelie se waarheidsinhoud is, met sy drie fokuspunte. Vandaar die Latynse wekroepe: Sola Gratia! Solus Christus! Sola Fide! In 'n sin kan ons sê dat die hele Reformasie om 'n vierletter-woordjie gedraai het: sola (Afr. alleen).
Nóóit mag ons hierdie alleen vergeet nie - nie wat genade, of Christus, of geloof betref nie. Waarom nie? Dit dra elke keer dieselfde boodskap: as God 'n sondaar red, sal daar nooit enige menslike bydrae wees nie - nie moraliteit, godsdiens, seremonies, ordentlikheid, wysheid, geleerdheid, finansiële bydraes, dienswerk nie - niks nie!
Die les van Kornelius is lewensbelangrik (Hd 10:1-2; 11:14). In h.10 sien ons 'n man van uitsonderlike morele verdienste: godsdienstig, godvresend, ywerig en getrou in barmhartigheidswerk, 'n bidder sonder weerga. Maar, sê 11:14, hy was nie gered nie! Waarom nie? Wat het geskort? Hy moes die evangelie van God se vrye genade in Christus hoor - en in die geloof omhels. Dis waarom Petrus na hom toe gestuur is.
Is jy baie seker dat jy in Christus alleen vertrou, en nie óók in godsdienstige moraliteit en seremonies nie? Begryp jy hoe lewensbelangrik dit is?

3. Die ware evangelie sal altyd te kampe hê met die verwyt dat dit té maklik is.
Dis waarop v.10 sinspeel: "Klink dit nou asof ek die guns van mense soek ...?" Waarskynlik het die Judaïste Paulus verdag probeer maak met die beskuldiging dat hy met 'n goedkoop evangelie witvoetjie by mense soek. Maar, gaan Paulus voort, hy het nog nooit vir die pawiljoene gespeel nie. Hy het maar één ambisie: om sy Sender getrou te dien. En dit sal hy doen deur die ware evangelie te bly verkondig - die gratis evangelie!
As ons dan inderdaad deur 'n ware geloof met Christus verenig is, moet ons onwrikbaar vas bly staan in die vryheid wat ons in Hom geniet. Ons mag ons nie onder 'n slawejuk laat indwing nie (5:1).
Ja, in sy eerste brief gee Johannes vir ons die merktekens van wedergeboorte - die dinge wat in elke geredde persoon se lewe tot uitdrukking kom (1Jh 5:13). En ons moet ons daaraan meet om seker te maak ons het die ewige lewe. Maar hy praat oor die vrug van God se herskeppingswerk in ons. Hy antwoord die vraag: hoe lyk redding, waartoe lei dit? Hier in Galasiërs gaan dit oor iets anders en meer fundamenteel: hoe word ek gered?
Laat ons verstaan: God se genade is gratis - maar nooit is dit goedkoop nie! Die sola-evangelie maak nie 'n agterdeur vir losbandigheid oop nie. Waar die Here inderdaad red en herskep, volg 'n heilige lewe van dissipelskap altyd. Die geloof wat red, kom altyd tot uitdrukking in goeie werke (Jk 2:17). Die Reformatore was reg: Sola fides justificat, sed non fides sola est (geloof alleen red, maar nie geloof wat alleen is nie).
Ons verwerp daarom 'n goedkoop evangelie. Maar ons bou in die eerste instansie ons sekerheid van saligheid op God se beloftes - naamlik dat Hy elke sondaar red wat vanuit sy of haar geestelike bankrotskap in Christus invlug en daar bly skuil.
O, ons kan die komende regterstoel en die ewigheid daarna in die gesig staar, omdat die Here gesê het: Ek sal hom wat na My toe kom, nooit, maar nooit, verwerp nie! (Jh 6:37b, Gr. vry vertaal).
Waarlik, niemand kan wegkom met die verskoning dat redding té moeilik is nie!

Nico van der Walt